SPOŁECZEŃSTWO KOMENTATOR EUROPA-NIEMCY-POLSKA

Wędrówki po Pradze z Karolem IV


/ 26.01.206/ W roku 2016 minie 700 lat od narodzin czeskiego króla i rzymskiego cesarza Karola IV (1316–1378), jednej z najwybitniejszych postaci w dziejach Europy. Które miejsca w Pradze pokazałby zwiedzającym ten władca, jeżeli wystąpiłby w roli przewodnika?

Kamienica Pod Kamiennym Dzwonem: miejsce narodzin Karola IV

Wędrówkę rozpoczniemy w samym sercu zabytkowego centrum Pragi, na Rynku Starego Miasta. Na wschodniej pierzei rynku wznosi się piękna, gotycka kamienica z godłem w narożniku. To kamienica Pod Kamiennym Dzwonem, wybudowana w XIII w. Rodzice Karola IV, Jan Luksemburski i Elżbieta Przemyślidka, mieszkali w nim dlatego, że przebywanie na Praskim Zamku nie było możliwe na skutek pożaru. Właśnie wtedy, prawdopodobnie 14 maja 1316 r., urodził się późniejszy władca. Warto zajrzeć do zabytkowych wnętrz, w których Galeria Miasta Stołecznego Pragi organizuje wystawy.

Most Karola: najstarszy most w Pradze

Nazwa mostu Karola, zwanego dawniej Praskim lub Kamiennym, pochodzi od imienia jego założyciela, cesarza Karola IV. Astrolodzy obliczyli zresztą dla swojego władcy najstosowniejszą porę rozpoczęcia budowy mostu. Budowę rozpoczęto 9 lipca 1357 r. o godzinie 5:31.  Godzina i data utworzyły wtedy wyjątkowy, rosnący i malejący szereg nieparzystych liczb: 1-3-5-7-9-7-5-3-1. Most ma 518 m długości, niecałe 10 m szerokości i oparty jest na 16 filarach. Został wybudowany z piaskowcowych ciosów, a zgodnie z legendami do zaprawy dodawano mleko i wino. Obecnie most Karola ozdobiony jest trzydziestoma rzeźbami i zespołami rzeźb i służy wyłącznie do ruchu pieszego. Dzieje mostu przedstawia szczegółowo Muzeum Mostu Karola, usytuowane na placu Krzyżowców, tuż obok staromiejskiej wieży Mostowej.

reklama











Staromiejska Wieża Mostowa: galeria Luksemburgów

Budowę bramy wejściowej na most Karola od strony Starego Miasta, najpiękniejszej bramy gotyckiej Europy, zakończono przed 1380 r. Bogaty wystrój rzeźbiarski bramy w symboliczny sposób upamiętnia rządy Luksemburgów. Przedstawia on postaci budowniczych wieży, władców Karola IV, jego syna Wacława IV oraz świętych Wojciecha i Zygmunta, patronów Czeskiego Królestwa, a także św. Wita, patrona praskiej katedry i mostu.

Pomnik Karola IV na placu Krzyżowców

Zaledwie parę kroków od Staromiejskiej Wieży Mostowej stoi pomnik Karola IV, wzniesiony w 1848 r. z okazji pięćsetnej rocznicy założenia Uniwersytetu Karola. Cesarz jedną ręką oparty jest na mieczu, zaś w drugiej trzyma akt erekcyjny uniwersytetu. Wokół władcy umieszczono alegorie ówczesnych czterech wydziałów i cztery wybitne postaci przyjaciół i bliskich współpracowników cesarza: Arnošta z Pardubic, Jana Očko z Vlašimi, Mateusza z Arras  i Beneša Krabice z Weitmile.

Rok 1348: rok uniwersytetu i Nowego Miasta

Wyjątkowo udany i owocny w życiu Karola IV rok 1348 odnotowano we wszystkich czeskich podręcznikach do historii. W marcu Karol IV rozpoczął budowę praskiego Nowego Miasta, którego centralnym punktem stał się dzisiejszy plac Karola, następnie założył zamek Karlštejn i klasztor benedyktyński, znany także pod nazwą Na Slovanech lub Emauzy. W kwietniu 1348 r. powstała Praska Szkoła Wyższa, pierwszy uniwersytet w Europie Środkowej, noszący obecnie imię założyciela: Uniwersytet Karola. W sercu największego kompleksu na Starym Mieście znajduje się Karolinum, najstarsze, zachowane kolegium uniwersyteckie. W największej auli odbywają się uroczystości wręczenia dyplomów i różnego rodzaju zgromadzenia. Obiekty Karolinum otwierają podwoje także w czasie wystaw i koncertów. Epokę Karola IV przypomina również przepiękny gotycki wykusz, wystający z budynku na rogu rynku Ovocný trh i ulicy Železná.

Zamek Praski i katedra św. Wita

Dzięki Karolowi IV na Praskim Zamku odbudowano dawny pałac królewski. Wraz z budowniczymi, Mateuszem z Arras i Piotrem Parlerem, przyczynił się do wybudowania katedry św. Wita, która w dziejach praskiej architektury symbolizuje okres szczytowego gotyku. Król wybudował także nowy grobowiec królewski i sprowadził do niego szczątki czeskich władców i hierarchów kościelnych. Za serce i duszę katedry uważana jest kaplica św. Wacława. Na drzwiach osadzonych w portalu północnym widoczna jest obręcz z brązu, którą święty Wacław chwycił rzekomo tuż przed śmiercią. Drzwi w południowo-zachodnim narożniku kaplicy prowadzą do skarbca koronnego, w którym przechowywane są czeskie insygnia koronacyjne.

Najjaśniejszy Pan w ujeżdżalni Wallensteina

Karola IV, wyjątkową postać dziejów politycznych i kulturalnych Europy, człowieka, który potrafił w pełni wykorzystać sztukę i architekturę do promocji cesarskiego majestatu, przedstawi bawarsko-czeska wystawa z okazji 700. rocznicy narodzin władcy, zorganizowana przy współpracy z Galerią Narodową. Wystawę można zwiedzać od połowy maja do końca września 2016 r. w Ujeżdżalni Wallensteina w dzielnicy Mała Strana.


Uroczystości rocznicowe przygotowywane są także w Karlowych Warach, słynnym uzdrowisku założonym przez Karola IV. Ponadto na terenie Republiki Czeskiej prezentowana będzie wędrowna wystawa mistrzowskich replik czeskich insygniów koronacyjnych.


reklama
reklama
reklama
Praga Most Karola. fot. Dagmar Veselková
070113 Warszawa Image Banner 160 x 600
300x250 marzec
Austria 03092015 Image Banner 750 x 200
logo